top of page

Wilhelm Hampel (1834-1898) - "królewski dyrektor ogrodów" w Kopicach

Wilhelm Hampel portret-min(1).jpg

WILHELM HAMPEL - ŻYCIE I PRACA KTÓRA BYŁA PRAWDZIWĄ PASJĄ

Wilhelm Hampel urodził się 5 października 1834 r. w Peterswaldau (dzisiaj Pieszyce, w powiecie dzierżoniowskim, u podnórza Gór Sowich) jako syn małorolnego chłopa i zdołał ukończyć jedynie szkołę wiejską, z której w wieku 14 lat przeniósł się jako uczeń ogrodnika do jednego z małych śląskich majątków hrabiego Stollberga. Po czteroletnim okresie nauki, jako praktykant zwiedził prawie całe Niemcy, aż w końcu dotarł do Paryża, gdzie w 1867 r. poznał go i docenił *Geheimrat Göppert.

*Geheimrat - TAJNY RADCA - tytuł nadawany wysokim urzędnikom państwowym, zasiadającym u boku suwerena w gremium doradczym rozpatrującym sprawy polityki wewnętrznej i ustawodawstwa.

W Paryżu, oprócz ogólnej działalności szkółkarskiej, Hampel zajmował się poznawaniem technik kształtowania form topiarycznych drzew i krzewów pod kierunkiem *Lepère, a także ogrodnictwem dywanowym, którego stał się później najważniejszym przedstawicielem w Niemczech.

*Alexis Lepère (1799-1883) był francuskim ogrodnikiem i sadownikiem. Stał się znany w Europie dzięki swojej wiedzy i umiejętnościom w zakresie uprawy owoców sztuką koron rozpinanych na murze i uprawy brzoskwiń.

Hampel próbował się najpierw usamodzielnić, podejmując pozycję ogrodnika krajobrazowego w Wiedniu, ale po pewnym czasie zrezygnował i przyjął angaż w Poznaniu. Tam też poznał swoją przyszłą żonę w osobie panny Emmy Herbaczowskiej.

Emma była Polką. Jej cała rodzina pochodziła z okolic Poznania. Okazała się nie tylko kochaną żoną i troskliwą matką, ale również cierpliwą i niezastąpioną opiekunką mało odpornego i podatnego na choroby męża.

24-letnia Theodora Wanda Emma Herbaczewska i 35-letni August Wilhelm Hampel (oboje ewangelicy) wzięli ślub w roku 1869, w małej miejscowości Kargowa (Unruhstadt) w powiecie zielonogórskim (Woiwodschaft Lebus).

Z Poznania "młodzi małżonkowie" przenieśli się najpierw do miejscowości Toszek (Tost), gdzie Wilhelm podjął pracę w bardzo cenionym i znanym ogrodnictwie należącym do dworu rycerskiego Guradze, a w roku 1875 do majątku hrabiostwa Schaffgotschów w Kopicach (Koppitz).

W Joannie i Hansie Ulrichu Schaffgotsch, Hampel znalazł bratnie dusze, osoby o tej samej naturze i skłonnościach artystycznych, otwarte na nowe idee, które potrafiły docenić bogactwo wiedzy i umiejętności jakie posiadał. Można śmiało powiedzieć, że Hampel nie mógł lepiej trafić.

Kopiccy Schaffgotsche udostępnili mu nieograniczone sumy pieniędzy na realizację jego pomysłów. To pozwoliło prawdziwemu artyście ogrodowemu jakim bezspornie był Hampel, na pokazanie co naprawdę potrafi i dało początek wspaniałemu, stale powiększającemu się parkowi jak również ogrodom ozdobnym otaczającym pałac.

Hampel oprócz parku i ogrodów stworzył największe na Śląsku ówczesnych czasów, uprawy owocowo-warzywne pod szkłem (szklarnie) będące w prywatnych rękach. Hodowano w nich m.in. truskawki, maliny, winogrona, melony, ogórki, brzoskwinie a nawet ananasy. Te ostatnie uchodziły za wyjątkowo smaczne i w tej części Europy nie miały podobno równych sobie. Najprawdopodobniej dlatego eksportowano je do wielu zakątków ówczesnej Europy. Podobno ananasy z Kopic miały trafić nawet na stół cara Mikołaja II Romanowa, bo uwielbiała je jego żona - Aleksandra Fiodorowna. Ale nie tylko kopickie ananasy podbiły Europę.

Latem 1891 roku wyhodowano w kopickich szklarniach nową odmianę ogórka, którą nazwano „Hampels Juwel von Koppitz“ czyli „Kejnot z Kopic Hampla“. Ogórek był wyjątkowo łatwy w uprawie, był pokaźnych rozmiarów (długość do 50 cm), miał mało ziaren i doskonale smakował.

Wiosną 1892 roku w pałacowych szklarniach założono plantację nowej odmiany, która zaskoczyła wszystkich swoim nadzwyczaj obfitym plonem/zbiorem. Tego samego roku „Klejnot z Kopic Hampla“ został zaprezentowany na jubileuszowej wystawie ogrodniczej w Karlsruhe zdobywając nagrodę honorową.

Hampel nigdy nie był ślepym naśladowcą i pomimo, że przejął podstawowe pomysły jego wcześniejszego paryskiego nauczyciela Leper'a, dotyczące uprawy owoców, potrafił dostosować je idealnie do śląskiego klimatu i warunków glebowych. Wilhelm Hampel stał się bardzo szybko autorytetem w świecie ogrodniczym.

▷Jeśli korzystasz z / lub udostępniasz mozolnie zebrane i opublikowane przeze mnie tutaj informacje, uszanuj proszę moją pracę/mój czas i podaj źródło, czyli linka/adres mojej strony. Będę Ci za to bardzo wdzięczny :) 

© kopice.org

Ostatnia aktualizacja 23 września 2022

bottom of page