PAŁAC W JĘDRZEJOWIE - SCHLOSS ENDERSDORF

Pałac w Jędrzejowie (dawniej Schloss Endersdorf) był własnością rodziny Francken-Sierstorpff przez 94 lata. Zakupiony w roku 1851 od Theodora von Gilgenheimb'a, a utracony w roku 1945 po przegranej przez Niemcy II wojnie światowej.
Pałac przetrwał zawieruchę wojenną bez zniszczeń. W latach 60-tych XX w. pożar zniszczył część skrzydła wschodniego i południowego. W latach 70-tych obiekt odbudowano i do dziś mieści się w nim zamknięty Dom Pomocy Społecznej.
Pałac położony jest na niewielkim wzniesieniu, w otoczeniu niewielkiego parku o charakterze angielskim.
Pałac w rękach rodziny Francken-Sierstorpff przeszedł dwa etapy rozbudowy: pierwszy w roku 1868 obejmował prace przy skrzydle południowym, z nadaniem mu obecnego wystroju, w drugim etapie (1882) powstało skrzydło wschodnie wraz z okrągłą wieżą od północy.
Co łączy Jędrzejów z Kopicami? Przede wszystkim dwie sprawy.
Po pierwsze: pałac w Jędrzejowie i PAŁAC w Kopicach został przebudowany i rozbudowany przez tego samego architekta czyli Carla Lüdecke (Carl Johann Bogislaw Lüdecke).
Po drugie: 21 września 1882 roku najmłodsza z trzech córek Johanny Schaffgotsch (Gryzik von Schomberg-Godulla), wówczas 18-letnia Eleonore Hedwig Schaffgotsch (1864-1939) wyszła zamąż za 26-letniego Kaspar Heinrich Friedrich Maria Hans Boguslaus Bruno Alfons Graf von Francken-Sierstorpff (1856-1915). Ich ślub odbył się w majątku panny młodej w Kopicach, a po ślubie zamieszkali właśnie w pałacu w Jędrzejowie. Również dlatego w tym samym roku przeprowadzono wspomniany wcześniej drugi etap rozbudowy pałacu.
Na terenie małego parku otaczającego Pałac w Jędrzejowie, w pobliżu grobowca rodziny Francken-Sierstorpff, znajduje się pamiątkowy pomnik z figurą Jezusa Chrystusa.
Pomnik postawiono w tym miejscu dla upamiętnienia jednego z synów Eleonory (Schaffgotsch) Francken-Sierstorpff, który poległ na polu bitwy pod koniec pierwszej wojny światowej.
Alexander Francken-Sierstorpff, bo o nim mowa, był chorążym pułku kirasierów (Fähnrich im Leibkürassier-Regiment). Zginął 2 września 1918 r. we Francji podczas walk nad rzeką Ailette. Rodzina została jedynie poinformowana, że zginął bohaterska śmiercią. Rodzina nigdy nie dowiedziała się gdzie został pochowany. Walki w tym miejscu były tak zacięte, że niewykluczone, że został rozerwany przez któryś z eksplodujących pocisków i tym samym tak naprawdę jego szczątki pozostały na polu bitwy.
Zrozpaczona matka tęskniąca za ukochanym synem, postawiła mu wspomniany symboliczny pomnik w pobliżu rodzinnego grobowca. Pomnik został wzniesiony 24 października 1924 r. Na cokole pomnika umieszczono napis, który w tłumaczeniu na język polski brzmiał: ”Najświętsze Serce Jezusa, Tobie ufam. Na wieczną pamięć syna i brata, hrabiego Alexandra Francken-Sierstorpff, chorążego pułku Kirasjerów, który zginął bohaterską śmiercią nad Ailette 2 września 1918 r. Pomnik ten został wzniesiony swojemu synowi bohaterowi 24 października 1924 r. przez jego wiernie kochającą matkę.”
Niestety, oryginalny niemiecki napis nie przetrwał do dnia dzisiejszego. Musiał gryźć w oczy któregoś z powojennych przesiedleńców do tego stopnia, że został celowo kompletnie skuty.
Pałac w Jędrzejowie od wielu lat jest obiektem zamkniętym (w którym mieści się Dom Pomocy Społecznej) bez możliwości zwiedzania.
Pomimo absolutnego zakazu wstępu do wnętrz pałacu, warto odwiedzić i zobaczyć go na żywo przynajmniej z zewnątrz.
▷Jeśli korzystasz z /lub udostępniasz mozolnie zebrane i opublikowane przeze mnie tutaj informacje, uszanuj proszę moją pracę/mój czas i podaj źródło, czyli linka/adres mojej strony. Będę Ci za to bardzo wdzięczny :)
© kopice.org
Ostatnia aktualizacja 25 maja 2025

Pałac na archiwalnej fotografii pocztówkowej.







Największy taras znajduje się po stronie wschodniej, otoczony kamienną, ażurową balustradą maswerkową i prowadzącymi doń kamiennymi schodami. W jego centrum ulokowano czworolistną misę fontanny z grupą rzeźbiarską pośrodku.

Schody prowadzące z parku na taras i tyły pałacu. Pośrodku piękna fontanna, która jak widać miała o wiele więcej szczęścia aniżeli te, które znajdowały się w Kopicach.


W jego centrum ulokowano czworolistną misę fontanny z grupą rzeźbiarską pośrodku.




Elewacje pałacu posiadają bogate zdobienia architektoniczne o formach neogotyckich: maswerki, wimperga, sterczyny, żabki, rzygacze.

Pomnik postawiono w tym miejscu dla upamiętnienia jednego z synów Eleonory (Schaffgotsch) Francken-Sierstorpff, który poległ na polu bitwy pod koniec pierwszej wojny światowej.

Alexander Francken-Sierstorpff, bo o nim mowa, był chorążym pułku kirasierów (Fähnrich im Leibkürassier-Regiment). Zginął 2 września 1918 r. we Francji podczas walk nad rzeką Ailette. Rodzina została jedynie poinformowana że zginął bohaterska śmiercią. Rodzina nigdy nie dowiedziała się gdzie został pochowany.

Pomnik został wzniesiony 24 października 1924 r. Na cokole pomnika umieszczono napis, który w tłumaczeniu na język polski brzmiał: ”Najświętsze Serce Jezusa, Tobie ufam. Na wieczną pamięć syna i brata, hrabiego Alexandra Francken-Sierstorpff, chorążego pułku Kirasjerów, który zginął bohaterską śmiercią nad Ailette 2 września 1918 r. Pomnik ten został wzniesiony swojemu synowi bohaterowi 24 października 1924 r. przez jego wiernie kochającą matkę.” Niestety, oryginalny niemiecki napis skuto.

Pamiątkowa fotografia ślubu jednej z córek Eleonory Hedwig Schaffgotsch. Niestety nie mamy pewności której. W grę wchodzą tylko dwie córki i dwie daty: 8 czerwca 1905 roku i ślub 18-letniej Margaretty (Margareta Maria Hedwig Johanna Angela von Francken-Sierstorpff) lub 2 sierpnia 1906 roku i ślub 20-letniej Alexandry (Alexandra Maria Klara Angela Johanna von Francken-Sierstorpff).

Na górnej/archiwalnej fotografii dostrzec można w gronie gości m.in. Joannę Schaffgotsch, z domu Gryzik, nobilitowaną na von Schomberg-Godulla (siódma dama licząc od lewej strony) i jej męża Hansa Ulricha Schaffgotscha (stojącego za Joanną po prawej stronie). Obok Joanny stoi także (po lewej) jej najstarszy syn Hans Karl Gotthard i (po prawej) synowa Paula von Fürstenberg.

Pałac od wielu lat jest obiektem zamkniętym (w którym mieści się Dom Pomocy Społecznej) bez możliwości zwiedzania.

Pałacem zarządza Starostwo Powiatowe w Brzegu.