top of page

Caroline (Gryczik/Gryzik 1845-1884) i Theodor Sommer (1828-1907)

239441906_1812716425568077_6803919718888787658_n.jpeg

- SIOSTRA I SZWAGIER JOANNY -

CAROLINE SOMMER z domu *GRYCZIK urodziła się 24 stycznia 1845 roku w Porembie (obecna dzielnica Zabrza), w zwykłej chłopskiej chacie. Była córką Antoniny Gryczik z domu HEIN i Jana Gryczik. Ojciec pracował w hucie cynku należącej do największego, śląskiego przedsiębiorcy Carla Godulli - zwanego "królem cynku". Jej starszą o 3 lata siostrą, była Joanna (Johanna), późniejsza hrabina Schaffgotsch. Kiedy Karolina miała 7 tygodni (11 marca 1845) nieoczekiwanie zmarł ojciec dziewczynek pozostawiając wdowę z dwójką małych dzieci bez źródła utrzymania.

Zapewne trudna sytuacja finansowa sprawiła, że już po niecałym roku Antonina Gryczik ponownie wyszła za mąż. Poślubiła Stephana Schieronia. Nowy związek małżeński nie należał podobno do udanych. Nowy mąż nadużywał alkoholu i znęcał się nad matką dziewczynek. 26 marca 1846 roku Antonia owdowiała ponownie. Zaledwie 3 miesiące później wyszła za mąż po raz trzeci, tym razem za Josepha Bonka. Podobno jej trzeci mąż nie zgodził się aby "wniosła" do małżeństwa dwójkę małych dzieci, twierdząc że nie będzie ich utrzymywał. Antonia mogła zabrać do nowego małżeństwa tylko jedną z dziewczynek. Zadecydowała, że starszą Joasię odda pod opiekę swojej dobrej znajomej - Emilii Lukas (będącej gospodynią w domu Goduli). 

Z małżeństwa z Josephem Bonkiem 11 stycznia 1851 roku przyszła na świat córka Paulina, 2 maja 1852 syn Johann (który zmarł po kilku tygodniach) i 11 stycznia 1854 roku urodziła się córka Vincenta.

Karolina wraz z rodzeństwem dorastała na Śląsku przy matce. Można by rzec, że Karolina miała więcej szczęścia. To ją matka zostawiła przy sobie, a w obce ręce oddała Joasię. Znając historię "Śląskiego Kopciuszka" wiemy jednak, że to dla Joanny uśmiechnął się los kiedy „odziedziczyła“ fortunę Carla Godulli. Z czasem najwidoczniej zrozumiała bolesną dla dziecka decyzję matki i wybaczyła jej że oddała ją obcym. Świadczy o tym fakt, że będąc już bogatą nigdy o matce nie zapomniała i zadbała o dostatnie życie tak dla matki jak i młodszej siostry. Fortuna i wysoka pozycja społeczna Joanny umożliwiła siostrze dostatnie i dostojne życie. 

Karolina mając około 20 lat wyszła za mąż za starszego od siebie o siedemnaście lat  Theodora Sommera (urodzonego 19 stycznia 1828 roku).

THEODOR SOMMER (19.1.1828 - 23.9.1907) z wykształcenia prawnik, przyjaźnił się z Karolem Godulą (poprawnie jego nazwisko brzmiało Carl Godulla) i był jego współpracownikiem. Na początku swojej kariery zawodowej pełnił również funkcje miejskiego radcy sądowego. Po śmierci Maksymiliana Schefflera, opiekuna prawnego małoletniej Joanny Gryczik i radcy w kopalniach Schaffgotschów, przejął jego stanowisko.

W 1869 roku Joanna (już Schaffgotsch) zakupiła niewielki pałacyk w Krasnej Górze (Sonnenberg) w pobliżu Kopic i 755 hektarów ziemi przylegającej do niego. Po wyremontowaniu pałacyku, sprowadziła tu swoją siostrę Karolinę wraz z mężem Theodorem, dziećmi oraz Anną Sommer - siostrą Theodora. Theodor pracował w magistracie w Grodkowie jako radca prawny a jednocześnie zarządzał majątkiem rolnym należącym do Joanny w Krasnej Górze, Żelaznej i Głębocku.

Karolina (Caroline) zmarła 28 marca 1884 roku w wieku zaledwie 39 lat. Dwanaście lat później, 26 marca 1896 roku, mając niecałe 30 lat umarł jej syn Emanuel (8.10.1866 - 26.3.1896). Przyczyną śmierci obojga była podobno wrodzona (u Gryczików) wada serca. Również Joanna, chociaż w bardziej sędziwym wieku (68 lat), zmarła na zawał serca.

W pałacyku w Krasnej Górze pozostał Theodor wraz ze swoją siostrą Anną. Anna zmarła 26 czerwca 1907 roku, a trzy miesiące po niej, 23 września 1907 roku w wieku 79 lat jej brat Teodor Sommer. Wszyscy zostali pochowani na cmentarzu przy kościółku w Krasnej Górze. Tam możecie odnaleźć grób Karoliny, jej syna i męża. Ich miejscem pochówku od lat opiekuje się pani Wanda Cebulka (pasjonatka i historyk ziemi grodkowskiej).

A co się tyczy majątku w Krasnej Górze, to od roku 1869 należał do Joanny i Hansa Ulricha Schaffgotschów. W rękach kopickich Schaffgotschów pozostał aż do roku 1945. Po śmierci męża Joanny, Hansa Ulricha (1915) i syna Karla Gottharda (1917), dworek i majątek w Krasnej Górze przeszedł podobno w ręce Franz`a Egon`a Schaffgotscha (1893-1922), który był młodszym synem Karla Gottharda i wnukiem Joanny.

Jego starszy brat Hans Ulrich Gotthard Mansaria Eugen Joachim Schaffgotsch (1889-1943) przejął natomiast PAŁAC w Kopicach i resztę majątku, stając się kolejnym dziedzicem górnośląskiej fortuny, jaką po Carlu Godulli odziedziczyła i wielokrotnie pomnożyła Joanna.

* Nazwisko pojawia się/znane jest w dwóch wersjach: Gryczik lub Gryzik.

Opracowanie przygotowane wspólnie z panią Wandą Cebulką, historykiem i lokalnym przewodnikiem po ziemi grodkowskiej.

▷Jeśli korzystasz z / lub udostępniasz mozolnie zebrane i opublikowane przeze mnie tutaj informacje, uszanuj proszę moją pracę/mój czas i podaj źródło, czyli linka/adres mojej strony. Będę Ci za to bardzo wdzięczny :) 

© kopice.org

Ostatnia aktualizacja 3 marca 2024

bottom of page